Macar-Türk Kültür Yılı kapsamında Ankara’da İmre Ormos Parkı açıldı

1927-29 yılları arasında, Ankara’nın peyzaj çalışmalarında önemli katkısı bulunan Macaristan’ın önde gelen peyzaj mimarlığı profesörü, İmre Ormos’un hatırasının korunması amacıyla 29 Aralık 2023’te, Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanı Mansur Yavaş ve Macaristan Ankara Büyükelçisi Viktor Mátis’in katılımı ile Ankara’da yeni bir park açıldı. Parkta Profesör Ormos’un heykeltıraş Zafer Sarı’nın yaptığı rölyefi yer aldı. 

İmre Ormos, bir peyzaj mimarı olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında başkent Ankara ve diğer illere çağırılan uzmanlık sahibi olan Macarlar arasında yer almıştır. 1903 Budapeşte doğumlu Ormos, 1 Nisan 1927-31 Kasım 1928 tarihleri arasında Macar Unghváry şirketi için bir depo kurmak ve müşteri tabanını genişletmek amacıyla Türkiye'de çalışmıştır. 1927-1929 yılları arasında Ankara Belediyesi’nde görevlendirildiği de kaynaklarda belirtilmektedir. 

Türkiye’de görev yaptığı dönem boyunca hem Ankara’nın sokak ve parklarının tasarım ve düzenlenmesinde, hem de Çankaya Köşkü’nün yeniden inşasında görev almıştır. Bu dönem ile ilgili hatıraları Ormos sonradan şu şekilde aktardı:

"Bahçecilik Enstitüsü’nün ardından cebimde altı aylık taze bir diplomayla Türkiye’ye gittim. O zamanlar Ankara, Kemal Paşa’nın reformlarının tesiriyle gelişmeye başlamıştı. Sokakları düzenledik, peyzaj çalışmaları yaptık, ben Kahramanlar Mezarlığı’nı tasarladım, Kemal Paşa’nın yanında çalıştım, elçilikleri ve özel siparişleri inşa ettik. Şehir deniz seviyesinden 700 metre yüksekte, iklim enlemle orantılı değil, bu da işimi kolaylaştırdı çünkü bizimki gibi, Tisza ile Tuna arasındaki yarı çöl iklimi. Bitki örtüsü benzer, Cegléd'den fideler taşıdık."

Parkın oluşturmasına emeği geçen herkese teşekkür ederiz. Çankaya İlçesi Çukurambar Mahallesi, Budapeşte Caddesi ve 1459. Cadde kesişiminde bulunan İmre Ormos Parkı kültür yılında bütün dinlenmek isteyenlerin uğrak yeri olmasını diliyoruz. 

Ormoş’un Türkiye’deki dönemi ile ilgili daha fazla bilgi için Gergő Máté Kovács – Nur Urfalıoğlu, Ormos Imre: Ankara városának tájépítészeti rendezése [Imre Ormos: Ankara Kenti Peyzaj Düzenlemeleri]. In: Kovács Máté Gergő – Zafer Sağdıç (ed.): Magyarok tervlapjai Törökországban. [Macarların Tasarımları Türkiye’de]. Budapeşte, Terc Yayınları, 2022. pp. 59-62. çalışmasına bakın.